Gaapziekte wordt veroorzaakt door de zogeheten gaapworm, een parasitaire rondworm, die zich in de luchtpijp van gevogelte hecht. Hier nemen ze bloed en lymfevocht op uit wand van de luchtpijp door hun tanden in de wand te haken. Het kom niet alleen voor bij kippen, maar zou bij vrijwel elke vogelsoort voor kunnen komen. Mensen zijn er minder vatbaar voor, omdat het menselijk lichaam de wormen sneller uit het systeem wegwerkt dan kippen. Loslopend pluimvee dat vrij kan scharrelen heeft de meeste kans om besmet te raken met gaapwormen. Dit omdat andere vogels die eventueel besmet zijn hun uitwerpselen kunnen doen in het loopgebied van het pluimvee. De worm wordt gaapworm genoemd omdat ze de ademhaling bemoeilijken en de dieren hierdoor lijken te gapen om meer lucht binnen te krijgen.
Besmetting van gaapziekte bij kippen
De larven van de gaapworm worden opgegeten door kevers, slakken of regenwormen. Wanneer de kippen deze ‘gastheren’ oppikken zal de larve via de maag de luchtpijp inkruipen en zich daar aan de luchtwand hechten. Binnen 3 weken is de larve volwassen en leggen deze eitjes, die door de kippen worden opgehoest, weer doorgeslikt en via de ontlasting naar buiten komen. Daar worden de eitjes weer door bijvoorbeeld regenwormen opgegeten, waarna het proces opnieuw begint. Een larve kan tot wel 3 jaar leven binnen een regenworm. De gaapworm staat er om bekend dat de mannetjes en de vrouwtjes zich aan elkaar vastklinken, wanneer deze worden weggehaald zullen ze dan ook uit elkaar scheuren, omdat de onderlijfjes van de wormen door middel van de pootjes in elkaar vast zitten. Wanneer het lichaam wordt weggetrokken zal de mond vast blijven zitten en zal het lichaam afscheuren.
Symptomen en gevolgen van gaapziekte bij kippen
Wanneer kippen veel met het hoofd schudden en gapen is er kans dat deze besmet zijn met de gaapworm. Door de worm kunnen kippen zich benauwd voelen, vermageren en zelfs sterven omdat de worm kan zorgen voor problemen met ademhalen. De wormen kunnen namelijk een gedeelte van de luchtpijp verstoppen, waardoor de kippen het benauwd kunnen krijgen en minder willen eten. De infectie komt voornamelijk voor bij wat jongere dieren, oudere kippen hebben vaak al voldoende weerstand opgebouwd en werken de worm sneller uit hun systeem.
[su_youtube url=”https://www.youtube.com/watch?v=f0RJIed5fzQ”]
Voorkomen en behandelen van gaapziekte
Wanneer de weerstand van de kippen verbetert, verdwijnt de worm bij een lichte infectie vanzelf. Voornamelijk jongere kippen en kuikens ondervinden last van de gaapworm. Het is daarom ook erg belangrijk om ervoor te zorgen dat de kippen in goede conditie zijn, voldoende voeding krijgen en in een aangename en schone omgeving leven. Wanneer de besmetting toch ernstig is, zijn er verschillende middeltjes die wormen zoals de gaapworm bestrijden. Knoflookolie van Klaus is een effectief middel tegen wormen. Daarnaast werkt Beaphar wormmiddel ook goed, maar let alleen wel op dat bij gebruik van deze middelen de eieren een bepaalde periode niet geconsumeerd mogen worden; hierover is meer informatie te vinden in de bijsluiter. Bij gebruik van het middel Verm-X kunnen de kippenproducten nog wel veilig worden geconsumeerd. Ook deze korrels vormen een effectief ontwormmiddel. Verm-X is ook in vloeibare vorm verkrijgbaar.
Middelen tegen gaapworm
- Verm-x (informatiepagina)
- Beaphar wormmiddel (winkel)
- Knoflook / Allicin (winkel)