Een ernstige ziekte die kan voorkomen onder kippen is cholera. De ziekte, veroorzaakt door de Pasteurella multocida-bacterie is vaak levensbedreigend en heeft een relatief hoge mortaliteit. Diverse vogelsoorten kunnen cholera krijgen en overdragen op andere dieren.

Besmetting en gevolgen van vogelcholera

Vergelijkbaar met menselijke cholera, is vogelcholera een erg besmettelijke ziekte. Via de lucht kan de bacterie worden overgedragen van dier op dier, maar ook via besmet voedsel, strooisel, ongedierte en water kan de bacterie in gezonde kippen terecht komen.

De bacterie kan zowel chronische als acute cholera veroorzaken, waarbij de chronische vorm vaker voorkomt bij kippen. Hoewel de acute vorm soms al binnen enkele uren dodelijk kan zijn, kan ook de chronische vorm dodelijk zijn.

Besmettingen vinden met name in koude en natte periodes plaats bij volwassen en oude kippen.

Symptomen van vogelcholera

Vogelcholera veroorzaakt diverse symptomen waaraan de ziekte herkend kan worden. Bij de chronische vorm zien we vooral:

• Opgezette kam en lellen
• Lokale infecties in luchtwegen
• ‘Groot’ zitten en weinig activiteit
• Groene diarree
• Onverzorgd verenkleed
• Versnelde ademhaling

Bij de acute vorm van vogelcholera komen deze symptomen ook voor, maar is de bacterie bovendien in de bloedbaan terechtgekomen. Met name bij zwakke dieren kan het verloop zo snel zijn, dat het dier overlijdt voordat er zichtbare symptomen zijn. Inwendig zijn er dan vaak bloedingen aanwezig, vooral in de lever.

Vogelcholera voorkomen

Omdat vogelcholera zich zo makkelijk kan verspreiden via diverse dieren en objecten, kan het soms erg lastig zijn de ziekte te voorkomen.

Met name verspreiding via ongedierte (ratten, muizen) en wilde vogels vormt een groot risico. Probeer de kippen daarom weg te houden van deze dieren, bijvoorbeeld met een gesloten gaashok en door voedselresten te verwijderen waar muizen bij kunnen. Er zijn speciale voerbakken die ongedierte tegen gaan.

Ook algemene hygiëne van het verblijf is belangrijk. Ververs het water regelmatig en vermijd een vochtig hok door goed te ventileren.

Vogelcholera behandelen

Omdat vogelcholera veroorzaakt wordt door een bacterie, kan de ziekte vrij goed behandeld worden met antibiotica. Het meest effectief is doorgaans een intramusculaire injectie met tetracycline en toediening van ditzelfde antibioticum in het drinkwater. Binnen een week zal de kip hiermee flink opknappen.

Wel is het van belang om de behandeling niet te vroeg stop te zetten, omdat de bacterie nog enige tijd latent actief kan zijn in de kippenpopulatie. Bij twijfel vraag altijd een gespecialiseerde dierenarts om hulp.

Middelen tegen vogelcholera

Antibiotica tegen vogelcholera is enkel op recept verkrijgbaar bij de dierenarts. De dierenarts zal hierbij bepalen welke vorm van antibiotica het meest geschikt is voor de situatie. Het is bij antibiotica belangrijk om de kuur altijd af te maken, om bacterieresistentie te voorkomen.