Klassieke vogelpest

  • 5Minutes
  • 830Woorden

De vogelpest wordt ook wel vogelgriep of aviaire influenza genoemd en wordt veroorzaakt door het influenza A virus. Dit virus behoort tot dezelfde virusgroep als het menselijke griepvirus. Het is een uitermate besmettelijk virus. Het heeft een erg snel ziekteverloop dat duidelijk zichtbaar is en bijna altijd een dodelijke uitkomst heeft.

De vogelpest kan voorkomen bij allerlei gevogelte, van kippen tot fazanten en van eenden tot zwanen. Bij pluimvee is de meest voorkomende oorzaak van besmetting direct contact met besmette dieren of blootstelling aan besmet materiaal zoals mest. De vogelpest heeft bij kippen een incubatietijd van ongeveer 10 dagen, dit betekent de tijd tussen de besmetting van het virus en het optreden van de eerste symptomen. Daarna heeft het virus een snel ziekteverloop en er wordt onderscheid gemaakt tussen twee verschillende varianten, het hoog pathogene virus en het laag pathogene virus. Pathogeen betekent simpel gezegd ziekmakend.

Symptomen van klassieke vogelpest

Symptomen bij het laag ziekmakende (laag pathogene) virus zijn luchtwegproblemen, ontstekingen van de luchtpijp, opgezwollen kop en een lagere eiproductie. De kwalen van het laag pathogeen zorgen ervoor dat de ziekte zich kan ‘ontwikkelen tot de hoog pathogene variant. Bij de hoog ziekmakende variant zijn er meer symptomen bekend:

  1. Vochtophoping in het hoofd, de neusholte en de nek
  2. Lusteloos en sloom gedrag
  3. Diarree
  4. Weefselsterfte
  5. Onderhuidse bloedingen in de poten, lellen en kam
  6. Overvloedige traanvorming
  7. Ontsteking van de neusholtes

De ophokplicht in Nederland

Tijdens mogelijke uitbraken en epidemieën is het aannemelijk dat er in de EU ‘ophokplicht’ wordt ingesteld. Dit betekent dat besmette dieren apart moeten worden gehouden om de verspreiding van het virus zo veel mogelijk te beperken en een uitbraak te voorkomen. Dit komt voornamelijk omdat het een virus dat ook mensen kan besmetten betreft. Daarom moet contact met besmette dieren zoveel mogelijk worden beperkt en dient er een goede hygiëne te zijn. Ook kunnen besmette kippen wilde vogels besmetten als ze buiten rondscharrelen. Dit kan een bedreiging vormen voor wilde vogelpopulaties, maar ook voor andere kippenbedrijven. De wilde vogels kunnen zich verplaatsen naar een gezond kippenbedrijf en hier de gezonde kippen besmetten met het virus.

Vogelpest bij kippen bestrijden

Hoewel het inmiddels mogelijk is om (hobby)kippen te vaccineren tegen vogelpest, gebeurt dit nauwelijks. Vaccinatie tegen vogelpest staat nog in de kinderschoenen en is erg kostbaar en tijdrovend. Er zijn meerdere vaccinatierondes nodig om één dier effectief te beschermen. Op dit moment is er nog erg veel onderzoek naar vaccinatie gaande. De vaccins zijn nog niet volledig geregistreerd en nog niet optimaal effectief. De verwachting is dat in de toekomst vaccinatie tegen vogelpest wel op grote schaal kan plaatsvinden.

Vogelpest bij kippen voorkomen

Verspreiding van vogelpest gaat vooral via direct contact met besmette dieren en besmet materiaal. Omdat de ziekte extreem besmettelijk is, kan het lastig zijn vogelpest te voorkomen. Het is erg belangrijk om al het materiaal dat in contact komt met de vogel regelmatig te reinigen. Daarnaast wordt het afgeraden om materiaal uit te wisselen met andere houders van pluimvee. Alle contacten met besmette bedrijven of vogelhouders moeten vermijden worden. Wanneer in de regio vogelpest geconstateerd is, moeten de hygiënemaatregelen worden aangescherpt. De kippen moeten worden binnengehouden. Kleding moet schoon zijn voordat het verblijf wordt betreden. Het is vooral belangrijk dat de schoenzolen schoon zijn. Virussen reizen gemakkelijk mee via de kleren of schoenen. Ook is het verstandig dat niet meer mensen dan nodig het verblijf binnengaan.

Verschil vogelpest en pseudovogelpest

Vogelpest en pseudovogelpest lijken in veel opzichten op elkaar. Beide ziektes worden veroorzaakt door een virus en zijn erg besmettelijk voor kippen. Ook hebben beide ziektes voor een deel dezelfde symptomen. Toch zijn er ook duidelijke verschillen tussen de twee. Bij pseudovogelpest ontstaan vooral problemen in de luchtwegen, het darmstelsel en het zenuwstelsel. De problemen in de luchtwegen en het darmstelsel lijken op die van vogelpest. Een verschil is dat bij pseudovogelpest ook de nek gaan verdraaien als gevolg van problemen met het zenuwstelsel. Bij klassieke vogelpest zien we dit meestal niet.

De virussen van beide ziektes kunnen ook mensen besmetten, maar bij klassieke vogelpest is dit vaak een stuk gevaarlijker. Waar bij pseudovogelpest de mens hoogstens last krijgt van een verkoudheid of keelontsteking, kan een mens sterven aan vogelpest. Het gaat dan wel altijd om de hoge pathogene variant van de ziekte.

Vogelpest kent een laag pathogene en hoog pathogene versie. De hoog pathogene versie is meestal dodelijk voor de kippen, waar de laag pathogene variant meestal wordt overleefd. Pseudovogelpest kent vier varianten, waarvan er één type vrijwel altijd dodelijk is voor de vogel.

Een ander verschil is de mogelijkheid tot vaccinatie. Voor vogelpest is grootschalige vaccinatie vooralsnog niet haalbaar. Het vaccin is duur, waardoor het niet mogelijk is alle kippen te vaccineren. Ook is vaccineren erg tijdrovend. Dit ligt anders bij pseudovogelpest, waar vaccinatie bij grote kippenbedrijven zelfs wettelijk verplicht is. Pseudovogelpest kom hierdoor in de praktijk veel minder voor dan vogelpest.

De incubatietijd van vogelpest is ongeveer tien dagen. De incubatietijd van pseudovogelpest is tussen de vier en zes dagen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Meer artikelen